Online auktion ⭐ [KRAKÓW]. Plan der Stadt Krakau. Plan miasta Krakowa. Plan dwubarwny form. 55,2x43, ⭐ Live-budgivning på internettet Besøg Tjek priser 🔷 Lictyuj w OneBid

Kraków, zwany często grodem Kraka to magiczna stolica Małopolski i historyczna stolica Polski - tętniące serce naszego kraju uznawane za najpiękniejszy ośrodek miejski. Wspaniałe zabytki będące śladem wiekowej historii, przyciągają tutaj turystów z całego świata. Kraków leży na południu państwa, na skrzyżowaniu ważnych szlaków kolejowych i samochodowych. Nie sposób więc tu nie dotrzeć z żadnego zakątka kraju, a nawet zza granicy dzięki Międzynarodowemu Portowi Lotniczemu w najbardziej znany jest latem, w pełnym słońcu, wśród innych rozentuzjazmowanych przybyszów, ale dla mieszkańców miasto nabiera prawdziwego uroku zimą, gdy jest tu cicho, spokojnie, a brud ulicy skrywa się pod kołderką białego puchu. Pięknie jest też nocą, gdy wspaniała iluminacja dodaje smaczku każdej niemal budowli i uliczkom. Kraków Wawel Kraków nocą Kosmopolityczny Kraków Atrakcje w Krakowie 1. Wawel w Krakowie 2. Rynek w Krakowie 3. Podziemia Rynku w Krakowie 4. Kościół Mariacki w Krakowie 5. Ulica Grodzka w Krakowie 6. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa 7. Smocza Jama w Krakowie 8. Smok Wawelski w Krakowie 9. Ogród Świateł Alicja w Krainie Czarów 10. Ogród Doświadczeń w Krakowie 11. Barbakan w Krakowie 12. Żydowski Kazimierz 13. Kopce w Krakowie 14. Rejsy po Wiśle w Krakowie 15. Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie 16. Platforma widokowa "Balon" w Krakowie 17. Tramwaj Papieski w Krakowie 18. Okno Papieskie w Krakowie 19. Park Wodny w Krakowie 20. Świąteczny Kraków 21. Krakowska Pijalnia Zdrojowa Wielowiekowa historia Krakowa Noclegi w Krakowie Mapa z zaznaczonymi atrakcjami Pytania i odpowiedzi Kosmopolityczny KrakówNiepowtarzalna atmosfera Krakowa przyciąga jak magnes, szczególnie wyczuwa się to na kosmopolitycznym, krakowskim Rynku, ale i zaułki znacznie rzadziej odwiedzane, a może właśnie szczególnie one decydują o niepowtarzalności tego miejsca. Dlatego wielu turystów wraca tu niezliczoną ilość razy, a za każdym razem odkrywa coś nowego, coś pięknego. Kraków to przede wszystkim miasto młodych ludzi i to właśnie oni tworzą tutaj ten niecodzienny klimat, ponadto jest to centrum kultury i rozrywki. Kraków RynekAtrakcje w Krakowie Odwiedzając Kraków po raz pierwszy nie sposób poznać wszystkich jego atrakcji, bo tutaj niemal każda budowla jest piękna, ma swoją bogatą historię i ciekawą architekturę. Poznaj top atrakcje czyli najlepsze atrakcje Krakowa, od których możesz zacząć poznawanie tego cudnego Wawel w Krakowie Wawel to kawał polskiej historii, siedziba władców polskich, a także ich nekropolia, symbol polskiej kultury i tradycji. Tu od wieków mają miejsce ważne wydarzenia dla Polaków, najważniejszymi obiektami na tym wzgórzu są Zamek Królewski oraz Katedra Św. Wacława i Stanisława (pierwszy kościół romański w tym miejscu stanął już w XI wieku, wtedy też powstał pałac Kazimierza Odnowiciela, a Wawel stał się główną stolicą państwa). Wawel udostępniony jest turystom codziennie, wzgórze i dziedziniec zamkowy bezpłatnie, zaś wystawy we wnętrzach odpłatnie, Wawel Zaginiony czy Reprezentacyjne Komnaty Królewskie. Kraków Wawel Kraków Wawel2. Rynek w KrakowieRynek w Krakowie to jeden z największych i najpiękniejszych Rynków w Europie, z Sukiennicami w miejscu centralnym, Kościołem Mariackim z odnowionym ołtarzem Wita Stwosza i zabytkowymi kamienicami. Rynek w Krakowie został wytyczony w XIII wieku i od tego czasu pozostaje centralnym punktem miasta, bijącym sercem Krakowa. Jego wymiary to 200x200 metrów, a pod płytą zwiedzić można udostępnione podziemia. Między sukiennicami a Kościołem Mariackim wznosi się wysoki pomnik Adama Mickiewicza, zwany tu popularnie "Adasiem". To zwyczajowe miejsce spotkań młodzieży Rynek w Krakowie Kraków3. Podziemia Rynku w Krakowie Pod Rynkiem Głównym w Krakowie (Rynek 1) ciągnie się interesująca podziemna trasa turystyczna, która pozwala poznać niezwykle ciekawy średniowieczny Kraków, przy udziale najnowszej technologii. Wejście do podziemi znajduje się w Sukiennicach Krakowskich Podziemia Rynku w Krakowie4. Kościół Mariacki w KrakowieSłynny kościół Mariacki będący największą ozdobą krakowskiego rynku to kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Pierwszy romański kościół w tym miejscu powstał na początku XIII wieku, obecna świątynia swe początki bierze w XIV wieku, zdobią je 2 wysokie wieże, ta wyższa była wieki temu strażnicą, od tamtej pory co godzinę wybija na niej hejnał. Kościół słynie z zabytkowego ołtarza Wita Stwosza. Kraków Kościół Mariacki5. Ulica Grodzka w KrakowieGrodzka to jedna z ważniejszych ulic w Krakowie, część Traktu Królewskiego, prowadząca z Rynku na Wawel. Zobaczysz tu często krakowskie dorożki. Przy Grodzkiej poustawiały się wspaniałe budowle, w tym dwie sakralne perełki - Kościół Św. Andrzeja ze strzelistymi wieżami oraz pokaźny Kościół Św. Apostołów Piotra i Pawła Grodzka w Krakowie6. Muzeum Historyczne Miasta KrakowaMuzeum Historyczne Miasta Krakowa powstało w 1899 roku i jest jednym z najstarszych w Polsce, obecnie działa w 14 obiektach zabytkowych, w Wieży Ratuszowej, Barbakanie, Fabryce Schindlera czy Synagodze Starej. Najnowszy Oddział to Podziemia Rynku, udostępniony turystom od 2010 roku. Główna siedziba Muzeum mieści się pod adresem Rynek 35 Kraków Rynek7. Smocza Jama w KrakowieNa Wawelu odwiedzić można krasową jaskinię jurajską, w której wg legendy mieszkał Smok Wawelski, stąd zyskała miano Smoczej Jamy. Jaskinia dostępna jest odpłatnie, w sezonie turystycznym8. Smok Wawelski w KrakowiePomnik Smoka stoi na bulwarach nadwiślańskich, pod Wzgórzem Wawelskim. Smok zieje ogniem i nawiązuje do dawnej legendy o potworze zamieszkującym pobliską Smoczą Jamę. Obecnie obok smoka stanęła i owieczka. To bardzo popularne miejsce w Krakowie, chętnie odwiedzane przez turystów. Kraków Smok Wawelski9. Ogród Świateł Alicja w Krainie CzarówW Ogrodzie Doświadczeń w Krakowie, przy Alei Pokoju jesienią i zimą rozbłyska cudowna wystawa świetlna. Ogród Świateł to największy w Polsce Lighting Show, oparty na kanwie Alicji w Krainie Czarów, to trzeba zobaczyć 🙂 Po raz pierwszy Ogród zaświecił w 2020 roku. Alicja w Krainie Czarów Ogród Świateł Alicja w Krainie Czarów Ogród Świateł10. Ogród Doświadczeń w KrakowieOgród Doświadczeń znajdujący się w Parku Lotników Polskich, przy Alei Pokoju 68 to ciekawy park rozrywki z urządzeniami pokazującymi prawidła fizyki. To świetna atrakcja nie tylko dla dzieci, ale i dorosłych, zimą pięknie oświetlona. Ogród Doświadczeń11. Barbakan w KrakowieBarbakan w Krakowie to najbardziej na północ wysunięta pozostałość średniowiecznych fortyfikacji miasta, które tworzyły 3-kilometrowy pas podwójnych murów, z 47 basztami i 7 bramami, fosą oraz barbakanem. To gotycka budowla z siedmioma wieżyczkami, stanowiąca wycinek koła o średnicy wewnątrz prawie 25 metrów i grubości murów ponad 3 metrów. Barbakan powstał pod koniec XV wieku Kraków Barbakan12. Żydowski KazimierzBędąc w Krakowie nie można też pominąć Kazimierza - historycznej dzielnicy żydowskiej, która znana jest na całym świecie. Dobrze zachowane synagogi ( Synagoga Stara i Synagoga Tempel) oraz Muzeum przenoszą turystów w świat judaizmu. To sceneria wielu filmów. Synagoga Tempel w Krakowie13. Kopce w KrakowieKraków pochwalić może się aż 4. kopcami usypanymi bohaterom narodowym. Są to Kopiec Kościuszki, Kopiec Wandy, Kopiec Krakusa oraz najmłodszy Kopiec Józefa Piłsudskiego. Kopiec Kościuszki, Wojtek14. Rejsy po Wiśle w KrakowiePo Wiśle - królowej polskich rzek, kursuje w Krakowie kilka statków oferujących rejsy w różne ciekawe miejsca Krakowa, np. do Tyńca, to ciekawa alternatywa do spaceru po mieście, by zobaczyć go z innej perspektywy15. Muzeum Inżynierii Miejskiej w KrakowieMuzeum przy ulicy Św. Wawrzyńca 15 powstało na terenie pierwszej zajezdni tramwajowej w Krakowie, stąd zobaczysz tu właśnie tramwaje, a ponadto wystawę starych polskich samochodów, historii drukarstwa czy świetną multimedialną wystawę o szerokim zastosowaniu koła 16. Platforma widokowa "Balon" w KrakowieLoty balonem w Krakowie rozpoczynają się przy Bulwarze Wołyńskim, pozwalają spojrzeć na Kraków i szeroką okolicę z innej perspektywy17. Tramwaj Papieski w KrakowieTramwaj Papieski to linia nr 8, Jan Paweł II był blisko związany z Krakowem i turyści bardzo lubią odwiedzać miejsca mu drogie, papieski tramwaj łączy punkty, które odwiedzał papież w centrum miasta z Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach18. Okno Papieskie w KrakowieOkno Papieskie znajduje się przy ulicy Franciszkańskiej, to słynne w całej Polsce okno w Pałacu Biskupim w Krakowie, gdzie zawsze podczas pielgrzymek do Polski pojawiał się Papież Polak, dziś Święty Jan Paweł II, na nieformalnych rozmowach z młodzieżą. Obecnie w oknie tym widnieje wizerunek naszego Papieża. Okno Papieskie w Krakowie19. Park Wodny w KrakowiePark wodny przy ulicy Dobrego Pasterza 126 to popularna, całoroczna atrakcja w mieście, oferująca sporo ciekawostek wodnych20. Świąteczny KrakówOkres Bożego Narodzenia to wyjątkowy czas, w którym wiele miejsc w Polsce stroi się na Święta. Pojawiają się światełka, ozdoby, instalacje świetlne. Tak jest też w Krakowie, warto przejść się po mieście w poszukiwaniu świątecznych akcentów, szczególnie ulicą Grodzką i na Rynku. Pojawiają się tam wówczas piękne, duże anioły, ogromna bombka, wielka choinka, światła uliczne czy pięknie wystrojone drzewka. Świąteczny Kraków Świąteczny Kraków21. Krakowska Pijalnia ZdrojowaPark Zdrojowy Mateczny w Krakowie to jedno z bardziej zielonych miejsc w mieście. To tutaj w 2021 roku otwarto Pijalnię Zdrojową, w której można skosztować dwóch wód - bardziej zmineralizowanej wody Mateczny Zdrój i Anton o obniżonej mineralizacji. Nazwy pochodzą od Antoniego Matecznego - odkrywcy Pijalnia Zdrojowaul. Wadowicka 1b, KrakówWielowiekowa historia KrakowaAle chociaż młody duch wznosi się nad Krakowem, historia i wielowiekowa przeszłość przenika do głębi niemal w każdym miejscu w tym mieście będącym jednym z najstarszych ośrodków w Polsce. To tutaj chadzali królowie, tutaj kwitła kultura i wzrastali artyści. Wawel w KrakowieAby się o tym przekonać, wystarczy przejść najbardziej znaną, a przy tym najpiękniejszą trasą w Krakowie - Drogą Królewską, biegnącą od Barbakanu poprzez Rynek, na Wawel, który stanowi nie perełkę, a diament wśród polskich zabytków historii. Wracając warto przejść się ulicą Kanoniczą - to wspaniały, uroczy zakamarek Krakowa, jakich zresztą tu nie brakuje. W 1978 roku Stare Miasto Krakowa wraz z Wawelem, Kazimierzem i Stradomiem zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa Unesco. Kraków Rejs po Wiśle Rejs po WiśleZobacz nasz ranking Najpiękniejsze miasta w Polsce z Krakowem Noclegi w KrakowieKraków to jedno z największych miast w Polsce, do tego bardzo popularne wśród turystów z całego świata, toteż oferta noclegowa jest tutaj bardzo bogata. Poniżej poznasz wiele ofert noclegowych w Krakowie. Ja natomiast polecę Ci Qubus Hotel Kraków, bo mieliśmy okazję go przetestować. Akurat krakowski Qubus Hotel jest na bardzo wysokim poziomie, szczyci się bowiem 4. gwiazdkami. Pokoje może nas niczym nie zachwyciły, natomiast na długo w pamięci pozostają pyszne i bardzo zróżnicowane śniadania oraz przeszklony basen z cudownym widokiem na Kraków. Coś co mnie jeszcze ujęło, to bezpłatne kursy stateczkiem po Wiśle, spod Hotelu pod Wawel. Oto lista polecanych i sprawdzonych przez nas noclegów. Kraków - mapa z zaznaczonymi atrakcjami Częste pytania i odpowiedzi dotyczące Krakowa

Stare miasto Krakowa znajduje się na stosunkowo niewielkim obszarze i dość łatwo można wszystko obejrzeć na piechotę. Tym bardziej, że na starym mieście ograniczono bardzo mocno ruch wszelkich samochodów. Stare centrum miasta otoczone jest Plantami, to park założony na miejscu dawnych murów obronnych. Większość ulic krzyżuje się pod kątem prostym co w znacznym stopniu ułatwia orientację. Na tym obszarze mieści się większość głównych zabytków Krakowa. Rynek główny Sukiennice w Krakowie (fot. Rj1979, Wikipedia) Większość turystów swoje pierwsze kroki kieruje na rynek główny w Krakowie, gdzie znajduje się Kościół Mariacki (budowę rozpoczęto w 1288 roku). O każdej pełnej godzinie możemy usłyszeć z jego wieży słynny hejnał mariacki grany na trąbce. Na środku rynku znajdują się Sukiennice, miejsce gdzie handlowano przed wiekami a i dziś kwitnie tam handel. Na pierwszym piętrze mieści się Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku. Warto też odwiedzić Podziemia Rynku, gdzie urządzono wystawę prezentującą pozostałości średniowiecznego Krakowa. Cały plac rynku otoczony jest zabytkowymi kamienicami niegdyś należące do rodzin szlacheckich i zamożnych kupców. Wieża ratuszowa (fot. Polar123, Wikipedia) Popularnym miejscem spotkań turystów jest Pomnik Adama Mickiewicza odsłonięty w 1898 roku. Tutaj odbywa się wystawa szopek bożonarodzeniowych. Na rynku możemy zobaczyć jeszcze 70-metrową wieżę ratuszową. To jedyna pozostałość dawnego ratusza miejskiego, powstałego na przełomie XIII i XIV wieku i wyburzonego w 1820 roku. Pierwotnie miano wyburzyć jedynie opuszczony spichlerz, ale ręka się omsknęła i poleciał też ratusz. O mało nie zburzono też wieży pod wpływem senatora estety Soczyńskiego. Ostatnim zabytkiem, na Rynku Głównym, który warto zobaczyć jest Kościół św. Wojciecha wzniesiony na początku XII wieku. To tutaj miał wygłosić swoje ostanie kazanie św. Wojciech przed wyruszeniem do Prus za czasów Bolesława Chrobrego. Kościół św. Barbary (fot. B. Maliszewska, Wikipedia) Obok Rynku Głównego znajduje się plac Mariacki, gdzie poza wspomnianym wcześniej Kościołem Mariackim mieści się też Kościół św. Barbary. Wybudowany w latach 1338 – 1402 pierwotnie pełnił funkcję kościoła cmentarnego (na placu mariackim mieścił się cmentarz). Opiekę nad kościołem sprawują Jezuici. Za kościołem mieści się tak zwany mały rynek, który do XIX wieku pełnił funkcję targu mięsnego. Obecnie mieści się tutaj zadbany plac z latarniami, ławeczkami i kaskadową fontanną. Floriańska – Sławkowska Teatr im. Słowackiego (fot. Cancre, Wikipedia) Ulica Floriańska i Sławkowska tworzą pierwszą linię A – B, ulic starego miasta. Podążając ulicą Szpitalną od Rynku Głównego, po prawej, mijamy kamienicę Hipolitów należącą niegdyś do bogatego mieszczanina a obecnie mieści ona oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Idąc dalej mijamy Kościół św. Tomasza z XVII wieku. Przy Placu św. Ducha warto odbić w prawo i zobaczyć budowany w latach 1300 – 1500 Kościół św. Krzyża. Wewnątrz znajdziemy dzieła gotyckie – kaplicę św. Marii Magdaleny oraz chrzcielnicę z XV wieku. Zaraz obok ma swoją siedzibę Teatr im. Juliusza Słowackiego. Wybudowano go w 1893 roku a już w 1896 miała tu miejsce pierwsza w Polce projekcja filmowa. Muzeum Farmacji (for. Reytan, Wikipedia) Niedaleko rozpoczyna się ulica Floriańska, która stanowiła główną drogę do miasta od północy. Jedynie tutaj zachowała się brama wjazdowa ze starych fortyfikacji obronnych średniowiecza – Barbakan i Baszty. Pierwotnie do Krakowa prowadziło 8 bram, których broniło 47 baszt. Obok mieści się Kościół Pijarów, jeden z najpiękniejszych kościołów w Krakowie. Na Floriańskiej mieści się też Muzeum Matejki, które zachowało atmosferę prywatnego domu, z oryginalnymi meblami, obrazami i pamiątkami po artyści. Nieco dalej mieści się Muzeum Farmacji, gdzie w pomieszczenia zrekonstruowano wnętrza aptek z różnych epok. Św. Jana Następna w kolejności jest ulica Św. Jana przy której, idąc od strony Rynku, możemy zobaczyć Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty. Niewielki kościół, gdzie zachowały się elementy z XII wieku, choć większość to barok z XVII. W kościele znajduje się obraz Matka Boska Wolności, który od wieków uznawany jest za cudowny. 1684 roku sam Jan III Sobieski dziękował przed nim za przychylność w Bitwie pod Wiedniem. Obok mieści się Pałac Wodzickich a dalej Pałac Lubomirskich. Na końcu ulicy mieści się jedno z najważniejszych krakowskich muzeów, Muzeum Czartoryskich. To oddział Muzeum Narodowego, mieszczący się w zakupionym w 1876 roku pałacu. Wraz z rozrostem kolekcji dzieł sztuki, miasto zaoferowało budynek starego arsenału. W muzeum znajdują się głównie obrazy, działa sakralne oraz sztuki antycznej. Do najcenniejszych należą Dama z gronostajem – Leonarda da Vinci i Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem – Rembranta. Znajdują się też eksponaty orientalne związane ze zwycięstwem Jana III Sobieskiego nad Turkami. Szczepańska – Św. Anny Teatr Stary (fot. D. Zolopa, Wikipedia) Kolejną linię C – D tworzą ulice Szczepańska i św. Anny. Idąc ulicą Szczepańską od rynku po lewej mijamy Pałac Krzysztofory, gdzie mieści się oddział Muzeum Historycznego. Nieco dalej na skrzyżowaniu z ulicą Jagielońską znajduje się Teatr Stary założony w 1799 roku, elewację budynku wzbogacono później o elementy secesyjne. W XIX wieku występowała tutaj Helena Modrzejewska. Nieco dalej na Pacu Szczepańskim znajduje się Pałac Sztuki a po drugiej stronie ulicy Bunkier Sztuki (jedyny w centrum przykład architektury socjalizmu). W obydwu miejscach odbywają się wystawy sztuki nowoczesnej i współczesnej. Collegium Maius (fot. Cancre, Wikipedia) Idąc Plantami dochodzimy do ulicy św. Anny. Zaraz po skręcie widać Kościół św. Anny, to świetny przykład barokowej architektury sakralnej. Wzniesiony został w latach 1689 – 1703, choć pierwsze informacje o kościele w tym miejscu pochodzą z końca XIV wieku. Po drugiej stronie ulicy znajdują się zabytkowe kolegia. Najpierw Collegium Nowodworskiego założone w 1586 roku. Dalej znajduje się Collegium Maius, które jest najstarszym budynkiem Akademii Krakowskiej (późniejszy Uniwersytet Jagieloński). Uczelnia została założona w 1364 roku a jej absolwenami byli Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Mikołaj Kopernik czy współczesny nam Karol Wojtyła. Ostatnim jest Collegium Physicum im. Witkowskiego, pierwotnie jak zakład fizyczny a obecnie siedziba Instytutu Historii UJ. Sam Uniwersytet Jagieloński mieści się nieco dalej przy ulicy Jagielońskiej. Franciszkańska – Grodzka – Kanoniczna Bazylika św. Franciszka (fot. Z. Put, Wikipedia) Następną na naszej trasie jest ulica Franciszkańska, przy której znajduje się Bazylika św. Franciszka z Asyżu. Budowla została wzniesiona latach 1252 – 69 dla Braci Mniejszych, rozbudował ją w XV wieku, pochowany tutaj, Bolesław Wstydliwy. Kościół zdobią prace dwóch największych artystów młodej polski – Józefa Mehoffera i Stanisława Wyspiańskiego. Wartym uwagi jest też witraż zaprojektowany w 1900 roku a przedstawiający Boga Ojca w geście stworzenia. Dalej mijamy Urząd Miasta i dochodzimy do Placu Dominikańskiego. Tutaj znajduje się Kościół Dominikanów, którego początek datuje się na rok 1220, kiedy to Dominikanie zaczęli sprawować pieczę nad starą romańską świątynią. Zniszczona w 1241 roku, została ponownie odbudowana i w XV wieku znacznie powiększona. Kościół św. Piotra i Pawła (fot. Moahim, Wikipedia) Cofamy się do jednej z najstarszych ulic Krakowa – Grodzkiej. Ulica Grodzka istniała zanim Kraków otrzymał prawa miejskie a prawdopodobnie już w IX wieku była jednym z głównych traktów miejskich. Obecnie mieszczą się tu liczne restauracje oraz kawiarnie. Idąc w kierunku Zamku na Wawelu dochodzimy na Plac św. Marii Magdaleny, mieszczą się tutaj aż trzy kościoły. Kościół św. św. Piotra i Pawła, który jest doskonałym przykładem architektury barokowej. Budowę kościoła rozpoczęto w 1597 roku, a ostateczny kształt budowli nadano w latach 1605 – 19. Zaraz obok znajduje się też wczesnoromański Kościół św. Andrzeja wybudowany w latach 1079 – 98. Z Pacu warto cofnąć się do ulicy Kanonicznej przy której mieści się Muzeum Archidiecezjalne Kardynała Karola Wojtyły oraz na skrzyżowaniu z ulicą Podzamcze, Dom Długosza, miejsce zamieszkania kanoników katedralnych (Krakowska Kapituła Katedralna). Z tego miejsca już tylko kilka kroków na Wawel, gdzie przez długie wieki mieściła się siedziba królów polskich – Zamek Królewski na Wawelu.

Miejski System Informacji Przestrzennej (MSIP) - system do wspomagania zarządzania przestrzenią geograficzną miasta Krakowa. W Krakowie prace związane z budowaniem systemu informacji przestrzennej zostały zapoczątkowane w 1993r, kiedy to podpisano porozumienie pomiędzy Wojewodą Krakowskim a Prezydentem Miasta Krakowa w celu podjęcia

Dla wielu turystów z kraju i zagranicy nie być w Krakowie to jak nie być w ogóle w Polsce. Rzecz jasna można się z tą opinią nie zgodzić, ale przyznać trzeba, że Kraków to jedno z najbardziej reprezentacyjnych miast naszego kraju. Czy jest się czym chwalić? Najlepiej sprawdzić samemu. Krótka historia miasta Trudno dziś jednoznacznie powiedzieć skąd wzięła się nazwa miasta. Jako pierwszy podał ją podróżnik Ibrahim ibn Jakub (forma Cracova). Według kronikarza Mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem miasto pochodzi od księcia, który rządził obszarami dawnej Polski. Za jego panowania doszło do zabicia potwora całożercy (smoka). Wdzięczni poddani po śmierci władcy założyli miasto o nazwie Gracchovia, a które dało początek Krakowowi. Smok wawelski - Kraków Wprawdzie opowieść tę można włożyć między bajki, ale z pewnością teren dzisiejszego miasta był zamieszkały już w czasach najdawniejszych. Świadczą o tym chociażby potężne kopce (Wandy i Krakusa) oraz liczne znaleziska archeologiczne. Z całą pewnością dawny gród wszedł w obszar państwa Wiślan, a następnie Wielkich Moraw. Po ich upadku znajdował się w granicach państwa czeskiego. W wyniku wojen Piastów z Czechami Kraków został zdobyty przez Bolesława Chrobrego (lub Mieszka I) i od tego momentu na trwałe związał się z polską historią. W roku 1000 utworzono tu biskupstwo i rozpoczęto budowę katedry. Miasto wyszło obronną ręką z zamętu po wybuchu powstania ludowego i najazdu Czechów. Prawdopodobnie ten fakt sprawił, że Kazimierz Odnowiciel przeniósł tu swoją siedzibę czyniąc Kraków stolicą kraju. Mieszkańcy z dumą podkreślają fakt, że ich miasto jest jedynym, które ma prawo używać w herbie godła państwa. W początkowym okresie rozbicia dzielnicowego miasto uznano za siedzibę władcy zwierzchniego. I choć zasada ta została szybko zarzucona Kraków uważano za jedno z najważniejszych miast kraju. W XIII wieku miasto otrzymało przywilej lokacyjny. Ten zachowany pochodzi z 1257 roku, ale część historyków twierdzi że pierwsza lokacja musiała mieć miejsce kilka dziesięcioleci wcześniej. Miasto rozwijało się nadal mimo zniszczeń spowodowanych najazdami tatarskimi. Wiek XIV i przywrócenie jedności państwu polskiemu to złote lata dla miasta. W 1364 powstała tu pierwsza polska uczelnia wyższa - Akademia Krakowska (odnowiona później pod nazwą Uniwersytet Jagielloński). Odbył się tu także zjazd koronowanych głów Europy zakończony wystawną ucztą zorganizowaną przez krakowskiego mieszczanina Wierzynka. Miasto otrzymało nowe mury miejskie, a od 1504 roku rozpoczęto przebudowę zamku królewskiego czyniąc z niego nowoczesną renesansową rezydencję. Następne dziesięciolecia to zahamowanie rozwoju Krakowa. Z przyczyn politycznych Zygmunt III Waza przeniósł swoją stolicę do Warszawy i gród Kraka stracił na znaczeniu. Miasto było wielokrotnie zdobywane i łupione przez wrogie wojska (począwszy od armii arcyksięcia Maksymiliana przez Szwedów, Austriaków i Prusaków). W 1794 na rynku w Krakowie uroczystą przysięgę złożył Tadeusz Kościuszko rozpoczynając tym samym powstanie przeciwko zaborcom. W 1796 roku na Wawel wtargnęli Prusacy kradnąc i niszcząc polskie klejnoty koronacyjne. Okres zaborów minął dla Krakowa znacznie spokojniej niż chociażby dla Warszawy. Jednak i tutaj dochodziło do niepokojów i buntów - jak na przykład w 1846 kiedy to doszło do powstania krakowskiego zakończonego klęską i śmiercią dyktatora Edwarda Dembowskiego. Jednocześnie Kraków stanowił enklawę polskości. W Krakowie publikowało wielu znanych polskich twórców, dochodziło do demonstracji patriotycznych i głośnych obchodów ważnych świąt i rocznic. Na początku XX wieku miasto uważane było za kulturalną stolicę Polski. Z Krakowem związani byli malarze (Jan Matejko, Józef Mehoffer, Stanisław Wyspiański), pisarze (Lucjan Rydel, Stanisław Przybyszewski). Również po odzyskaniu niepodległości miasto utrzymało swój kulturalny status - mieszkał tutaj i tworzył Stanisław Ignacy Witkiewicz. Okupacja hitlerowska przyniosła miastu olbrzymie straty - wywieziono wiele dzieł sztuki, wymordowano tysiące żydów i przedstawicieli polskiej inteligencji. Miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną 18 stycznia 1945 przy stosunkowo niewielkich zniszczeniach. Ze względu na dość duży opór wobec nowej władzy (ujawnienie prawdziwych wyników referendum z 1946 roku) stworzono duże osiedle robotnicze czyli Nową Hutę. W 1958 roku biskupem Krakowa został Karol Wojtyła. W 1978 Stare Miasto wpisano na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W 2010 na Wawelu pochowano tragicznie zmarłego prezydenta Polski Lecha Kaczyńskiego wraz z małżonką. Współczesny Kraków jest jednym najczęściej odwiedzanych przez turystów polskich miast. Jednocześnie jego mieszkańcy borykają się z problemem smogu i zanieczyszczenia powietrza. Zwiedzanie Krakowa KrakowCard (Krakowska Karta Turystyczna) [aktualizacja lipiec 2019] Jeśli planujemy częste wizyty w krakowskich muzeach czy galeriach to możliwość zaoszczędzenia pieniędzy da nam specjalna karta turystyczna. Dostępna w kilku wersjach umożliwia darmowy wstęp do wielu obiektów oraz zniżki przy wizytach w restauracjach. Możemy skorzystać z wersji: Wersja trzydniowa pełna - 140 złotych Wersja trzydniowa (bez transportu i komunikacja miejskiej) - 90 złotych Wersja trzydniowa (bez transportu i komunikacja miejskiej, ulgowa) - 80 złotych Wersja dwudniowa pełna - 120 złotych Pełna wersja obejmuje: 40 najważniejszych muzeów i atrakcji w Krakowie + zniżki: restauracje, wypożyczenie samochodu, kino + nielimitowana komunikacja miejska + transport z lotniska + transport do Kopalni Soli w Wieliczce. Wersja niepełna to: 40 najważniejszych muzeów i atrakcji w Krakowie + zniżki: restauracje, wypożyczenie samochodu, kino. Aktualne ceny i informacje można znaleźć na oficjalnej stronie pod tym linkiem. Wisła Nieodłącznie związana z Krakowem "królowa Polski rzek" to dziś ważna arteria komunikacyjna oraz prawdziwa atrakcja turystyczna. Wiele firm prywatnych oferuje rejsy widokowe w okolicach zamku wawelskiego. Warto dokładnie przeanalizować poszczególne oferty (niektóre statki posiadają na pokładzie restaurację lub oferują audioprzewodniki). Ceny są bardzo zróżnicowane i zależą od rodzaju statku oraz wybranej trasy (np. półgodzinna żegluga w okolicach Wawelu statkiem "Legenda" to koszt 25 złotych, a za wieczorny rejs "Nimfą" wraz z kolacją zapłacimy od 129 złotych za osobę [aktualizacja lipiec 2019]). Warto wcześniej przejrzeć kilka ofert aby wybrać odpowiedni dla nas wariant. Można skorzystać też z usług Krakowskiego Tramwaju Wodnego, który oferuje dwa rodzaje podróży: z Kazimierza na Salwator i z przystanku Dąbie-Śluza do Tyńca. Interesująca wydaje się zwłaszcza ta druga oferta gdyż podczas takiej wycieczki będziemy mieli możliwość przepłynięcia przez Śluzę Kościuszko, co stanowi atrakcję samą w sobie dla turystów zainteresowanych techniką. Uwaga! Należy pamiętać, że flota KTW to statki o niewielkiej pojemności dlatego najlepiej wsiadać na pierwszych przystankach (w przypadku rejsu do Tyńca będzie to "Dąbie-Śluza"). Więcej informacji na temat cen i godzin rejsów tutaj: LINK. Kazimierz Znajdująca się niedaleko Wawelu dzielnica Kazimierz (dawne miasto) niegdyś zamieszkiwana była przez ludność żydowską. Z pozostałych synagog wyróżnia się Synagoga Tempel. Na południu od części żydowskiej wznoszą się stare kościoły: gotycka świątynia pw. Bożego Ciała, kościół św. Katarzyny i Bazylika św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa w Krakowie. Ten ostatni związany jest ze śmiercią św. Stanisława, a w podziemiach kościoła turyści zobaczyć mogą Kryptę Zasłużonych (kościół na Skałce w Krakowie). Kościół na Skałce w Krakowie Wawel [aktualizacja lipiec 2019] Położony w zakolu Wisły zamek to symbol miasta, ale i całego kraju. Dawna siedziba naszych władców i miejsce ostatniego spoczynku wielu z nich to dziś jeden z najchętniej odwiedzanych zabytków w Polsce. Aby dobrze zaplanować nasze zwiedzanie najlepiej uprzednio przemyśleć co chcemy zobaczyć. W przypadku Zamku Wawelskiego możemy wybierać pomiędzy: Reprezentacyjne Komnaty Królewskie - Kilka z wawelskich komnat, które zajmował tutejszy wielkorządca, i w których organizowano bale, audiencje czy zebrania Rady Królestwa. Ich obecny wygląd to efekt rekonstrukcji z czasów międzywojnia, ale znajdziemy tu również zabytki z epoki jak chociażby słynne "arrasy wawelskie" z kolekcji Zygmunta Augusta. Wyróżnia się Sala Poselska z dachem udekorowanym tzw. "głowami wawelskimi" - ukazującymi przedstawicieli różnych stanów społecznych. Uwaga! Od 2017 roku na Wawelu NIE MA już "Damy z gronostajem" Leonarda da Vinci (obraz przeniesiono do gmachu głównego Muzeum Narodowego). Bilety: normalny 25 zł, ulgowy 15 zł. Prywatne Apartamenty Królewskie - Zespół komnat położonych na pierwszym piętrze zamku, które dawniej zajmowała rodzina królewska. W czasach międzywojennych mieściły się tu mieszkania, z których mógł korzystać prezydent Polski. Wygląd większości z sal to dzieło prac konserwatorskich Adolfa Szyszko-Bohusza. Będziemy mogli zobaczyć również wiele przykładów sztuki użytkowej oraz wejść do gotyckiej części zamku zwanej "Kurzą Stopką". Wstęp tylko z przewodnikiem, bilety: normalny 27 zł, ulgowy 21 zł. Skarbiec Koronny i Zbrojownia - Od czasów koronacji Bolesława Chrobrego w różnych miejscach kraju przechowywano insygnia koronacyjne i inne przedmioty związane z władzą monarszą. Większość z nich została zniszczona przez Prusaków po zajęciu Krakowa w 1795 roku. Skarbiec udało się odtworzyć po odzyskaniu w 1921 roku części pamiątek od Rosji ( słynny miecz Szczerbiec). Pozostałą część wystawy stanowi pokaźna kolekcja broni palnej i białej. Ceny biletów: normalny 25 zł, ulgowy 15 zł. Sztuka Wschodu - Polska kultura sarmacka była przez lata kształtowana przez wpływy cywilizacji Wschodu. Prezentowana na Wawelu wystawa ukazuje przedmioty sprowadzane z tamtych krain, ale też dzieła powstałe pod wpływem inspiracji Orientem. Jej istotną częścią są wojenne łupy armii Jana III Sobieskiego (w tym tureckie sztandary). Bilety normalny 10 zł, ulgowy 7 zł. Wawel Zaginiony - Wystawa, którą powinni zainteresować się wszyscy miłośnicy archeologii. Po zakupie biletu będziemy mieli możliwość przejść zawieszoną w powietrzu ścieżką ponad ruinami przedromańskiej rotundy śś Feliksa i Adaukta (nazywanej też rotundą NMP). Pochodząca z początku X wieku świątynia to najprawdopodobniej najstarszy z wawelskich kościołów. W kolejnych salach zobaczymy lapidarium, modele niezachowanych budowli, zbiory archeologiczne i kafle z zamkowych pieców. Ceny wejściówek: normalny 12 zł, ulgowy 8 zł. W sezonie turystycznym otwarta jest trasa przez Smoczą Jamę można też wspiąć się na Basztę Sandomierską. Dokładne informacje na temat godzin otwarcia, możliwości zakupu i cen biletów znajdziecie tutaj: LINK. Osobny bilety musimy zakupić na zwiedzanie Katedry Wawelskiej. W tym przypadku do wyboru mamy: Archikatedra św. Stanisława i św. Wacława - Jeden z najważniejszych kościołów w naszej historii (miejsce pochówku i koronacji wielu polskich władców). Gotycka bryła kryje w swoim wnętrzu wiele zabytków z epoki renesansu i baroku. Wejście do kościoła jest bezpłatne. Bez biletów zobaczymy niektóre z wawelskich kaplic, ołtarze, konfesję św. Stanisława oraz niektóre nagrobki królewskie (Kazimierz Wielki, Władysław Warneńczyk, Jadwiga Andegaweńska itd.). Wstęp do samego kościoła jest bezpłatny. Krypta pod Wieżą Srebrnych Dzwonów - Miejsce pochówku Józefa Piłsudskiego oraz (w przedsionku) Lecha i Marii Kaczyńskich. Wstęp do krypty bezpłatny, po schodach po prawej stronie od wejścia do kościoła. Muzeum Katedralne, Groby Królewskie, Dzwon Zygmunt i wawelskie kaplice - Reszta archikatedry to prawdziwa podróż w czasie dla wszystkich, którzy zdecydują się wykupić bilet. Warto przemyśleć ten krok bo będziemy mieli okazję zobaczyć miejsca pochówku wielu polskich władców (kilka krypt wawelskiej nekropolii) i innych ludzi zasłużonych dla naszego narodu (Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, gen. Władysław Sikorski, Tadeusz Kościuszko i ks. Józef Poniatowski). Będziemy mogli odwiedzić również niezwykłe kaplice jak chociażby: Kaplicę Świętokrzyską (z bardzo rzadkimi malowidłami bizantyńsko-ruskimi oraz nagrobkiem Kazimierza Jagiellończyka dłuta Wita Stwosza), Kaplicę królowej Zofii (z secesyjną polichromią Włodzimierza Tetmajera) czy słynną Kaplicę Zygmuntowską (uznawana za perłę renesansu, z nagrobkami Jagiellonów). W ramach biletu będziemy mogli wejść na Wieżę Zygmuntowską (z jednym najcięższych polskich dzwonów) oraz zwiedzić Muzeum Katedralne im. Jana Pawła II na Wawelu (ceglany budynek po przeciwnej stronie od wejścia do Archikatedry, w zbiorach: regalia królewskie, przedmioty wydobyte z grobów władców i biskupów oraz pamiątki po Janie Pawle II). Koszt biletu: 12 złotych (normalny), 10 złotych (ulgowy). Więcej informacji na temat dni i godzin otwarcia tutaj: LINK. Stare Miasto Kakowskie Stare Miasto to jeden z najcenniejszych zespołów architektonicznych w kraju. Nie sposób wymienić wszystkich jego zabytków skupmy się więc na tych najważniejszych: monumentalny Rynek Starego Miasta ze słynnymi Sukiennicami otaczają zabytkowe kamienice. Tutaj ulokowała się najsłynniejsza krakowska piwnica artystyczna - Piwnica pod Baranami. Na rynku i w jego sąsiedztwie możemy zwiedzić trzy stare świątynie: kościół świętego Wojciecha, kościół świętej Barbary i kościół Mariacki. Ten ostatni wyróżnia się pięknym wnętrzem i gotyckim ołtarzem Wita Stwosza. Na zachodniej stronie Starego Miasta mieszczą się zabytkowe budynki Collegium Maius czyli Uniwersytetu Jagiellońskiego. Południowa część tej dzielnicy to z kolei: klasztor i kościół franciszkanów z pięknymi witrażami Stanisława Wyspiańskiego, romański kościół świętego Andrzeja i kościół świętych Apostołów z dwunastoma rzeźbami uczniów Chrystusa na bramie. W północnej części Starego Miasta zachowała się część murów obronnych dawnego Krakowa z Bramą Floriańską i Barbakanem. Dzielnicę okalają Planty - pas zieleni w miejscu dawnych fortyfikacji miejskich. Po drugiej stronie Wisły Kilka ciekawych obiektów znalazło się po przeciwnej stronie rzeki niż Stare Miasto. Wymienić tu należy przede wszystkim: Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha" i Muzeum w dawnej Fabryce Oskara Schindlera. Na południu zaś znajduje się słynny kopiec Krakusa ze świetnym punktem widokowym. Nowa Huta Od kilku lat coraz większą popularnością cieszą się wycieczki do Nowej Huty. Osiedle wybudowane zgodnie z koncepcją miasta ogrodu zostało uznane za zabytkowy zespół urbanistyczny. Od niedawna Nowohuckie Centrum Kultury może poszczyć się unikalną kolekcją dzieł Zdzisława Beksińskiego. Zakrzówek Na terenie dzielnicy znajduje się jedno z najpopularniejszych wśród krakowian miejsc letniego wypoczynku. Mowa oczywiście o Zalewie Zakrzówek znajdującym się na terenie dawnego kamieniołomu. Wydobycie wapienia na dużą skalę rozpoczęto na początku XX wieku. W czasie okupacji pracował tu Karol Wojtyła (fakt ten został upamiętniony przez nurków specjalną tablicą umieszczoną poniżej poziomu wody). W latach 90. po osiągnięciu poziom wód gruntowych wydobycia zaprzestano, a całość zamieniono w przepiękny zbiornik wodny. Od kilku lat trwa spór pomiędzy władzami miasta a mieszkańcami, dotyczący zagospodarowania terenu. W związku z tym legalne dojście do zalewu jest możliwe jedynie od ulicy Wyłom. Tutaj znajduje się punkt widokowy na południową część zbiornika, pozostałe tarasy widokowe leżą na terenie, który uznany został za niebezpieczny (osuwiska, brak wyznaczonych ścieżek). Zalewem opiekuje się Centrum Nurkowe KRAKEN, które ma tu swoją bazę. Za wstęp na jej teren pobierana jest opłata w wysokości 40 złotych. [aktualizacja lipiec 2019] Dojazd: Najbliższy przystanek to Norymberska. Można tam dojechać autobusami 194 i 662. [aktualizacja lipiec 2019] Kopiec Kościuszki i wzgórze św. Bronisławy Według tradycji na tym podkrakowskim wzgórzu zmarła w opinii świętości średniowieczna zakonnica Bronisława z rodu Odrowążów. Wraz z rozwojem kultu postawiono tu niewielką kaplicę, która przetrwała do XIX wieku. Podczas budowy fortyfikacji budynek rozebrano i zastąpiono nowym neogotyckim założeniem włączonym następnie w ciąg zabudowań fortecznych. Wznoszący się w sąsiedztwie kopiec usypano na fali patriotycznych uniesień w czasach Wolnego Miasta Kraków. Budowa trwała trzy lata, brały w niej udział tysiące Polaków. Ziemię przywożono na taczkach lub przynoszono w rękach. Prace fortyfikacyjne prowadzone przez Austriaków doprowadziły do otoczenia usypiska kordonem umocnień. Budowla często służyła jako punkt obserwacyjny ( żołnierzom Armii Czerwonej). W 1997 roku całość została poważnie uszkodzona przez powódź. Zniszczenia były na tyle poważne, że kopiec trzeba było przebudować (wykorzystano jednak tę samą ziemię). Dziś jest to jeden z ciekawszych punktów widokowych na Kraków. Wstęp jest biletowany, turyści po zakupie wejściówki mają możliwość wejścia na szczyt, obejrzenia kaplicy bł. Bronisławy oraz wystawy historycznej i galerii figur woskowych (Bastion V, Kaponiera południowa i Kurtyny). Wejście możliwe jest przez cały rok od godziny 9 do zmroku. Koszt biletów: 14 złotych (normalny) i 10 złotych (ulgowy). [aktualizacja lipiec 2019] Dojazd: Autobusem 101 do końca. Można wsiąść na przystanku Rondo Grunwaldzkie. [aktualizacja lipiec 2019] Łagiewniki Dawna osada służebna, następnie wieś królewska to dziś jedna z najczęściej odwiedzanych części Krakowa. Dzieje się tak za sprawą ruchu pielgrzymkowego do tutejszego Sanktuarium Bożego Miłosierdzia. Najstarszą część kompleksu kościelno-klasztornego wzniesiono pod koniec XIX wieku w stylu neogotyckim. Nadal służy siostrom z zakonu Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. Przez kilka lat przebywała tu Faustyna Kowalska, mistyczka i święta Kościoła Katolickiego. Tutaj też znajduje się jej grób. Olbrzymia popularność kultu Miłosierdzia Bożego doprowadziła do rozrostu sanktuarium i klasztoru. Na terenie Łagiewnik znajdują się: Klasztor i kaplica św. Józefa - Najstarsza część całego założenia. Powstała w latach 1889–1893, większość wyposażenia pochodzi również z tego okresu. W niewielkiej świątyni możemy zobaczyć sarkofag św. Faustyny oraz najpopularniejszą wersję obrazu Jezusa Miłosiernego (autorstwa Adolfa Hyły). Bazylika Bożego Miłosierdzia - Nowoczesna budowla zaprojektowana została gdy okazało się, że malutka kaplica nie jest w stanie pomieścić coraz liczniej przybywających wiernych. Dwupoziomowa świątynia mimo licznych kontrowersji (związanych najczęściej z niechęcią do nowoczesnych rozwiązań architektonicznych w kościołach) na dobre wpisała się w krajobraz całego obszaru. Poniżej poziomu gruntu, wybudowano szereg kaplic, a obok budynku wieżę widokową. Kościół św. Jana Pawła II - Kilometr na południe od nowoczesnej bazyliki powstało centrum religijne "Nie lękajcie się" poświęcone osobie Jana Pawła II. Jego najważniejszą częścią jest świątynia architektonicznie nawiązująca do bizantyjskich zabytków Rawenny. Zgromadzono w niej niektóre relikwie papieża-Polaka. Dojazd: najbliższe przystanki autobusowe to "Turowicza", "Fredry" oraz "Kraków-Łagiewniki". W pobliżu znajdują się również dwie stacje kolei regionalnych i autobusów podmiejskich: Kraków Łagiewniki i Kraków Sanktuarium. [aktualizacja lipiec 2019] Kraków nocą Nie da się ukryć, że spacer po nocnym Krakowie może być niezapomnianym przeżyciem. Pięknie iluminowane zabytki dostarczą wielu wrażeń estetycznych, a wiele położonych w okolicach Starego Rynku pubów i klubów z chęcią przyjmie w swoje podwoje. Jak oszczędzać pieniądze w Krakowie? Kraków to jedno z droższych polskich miast. Warto pomyśleć wcześniej o zarezerwowaniu noclegu - w sezonie znalezienie czegoś taniego może się okazać trudne. Wiele krakowskich muzeów ma swoje bezpłatne dni. Bez płacenia więc zwiedzimy więc: w poniedziałki Muzeum Historyczne Stara Synagoga (ul. Szeroka 24) czy Fabrykę Schindlera - uwaga ograniczona liczba wejściówek (ul. Lipowa 4), we wtorki Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego i Muzeum Lotnictwa Polskiego (aleja Jana Pawła II 39), a w niedziele Muzeum Narodowe (aleja 3 maja 1), Muzeum Mehoffera (ul. Krupnicza 26), Dom Matejki (ul. Floriańska 41), Sukiennice (Rynek Główny 3) i Wawel. Uwaga kolejka po darmowe wejściówki na Wawel ustawia się już na ponad godzinę przed otwarciem - warto więc uzbroić się w cierpliwość. Bezpieczeństwo Przez wiele lat uważano, że najniebezpieczniejszą częścią miasta jest Nowa Huta. Jednak według statystyk policyjnych najłatwiej stracić portfel na Starym Mieście. Lepiej więc unikać tłoku i dużych zgromadzeń ludzi. Sprawdź też ^{Produkt: Plan miasta Krakowa Ignacego Enderle z lat (1802-1805) 1807-1808 tak zwany Senacki wraz z wykazem realności miasta z początku XIX wieku praca zbiorowa.} Zabytki Krakowa cieszą się dużym powodzeniem zarówno wśród turystów, jak i miejscowych. Podczas zwiedzania najważniejszych miejsc w mieście, warto zadbać o wygodny transport – tu idealnie sprawdzi się Eko Taxi. Posiadamy atrakcyjny cennik i oferujemy naszym klientom liczne udogodnienia. Zaplanuj z nami fantastyczną wycieczkę i odkryj najciekawsze zakątki Krakowa! Sprawdź, co warto zobaczyć w poszczególnych dzielnicach miasta. Dowiedz się także, które zabytki wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Spis treści: Zwiedzanie Wawelu Zamek Królewski Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława Wawelska legenda Drugi Wawel Zabytki z listy UNESCO Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej Wieża ratuszowa Bazylika Mariacka Co warto zobaczyć na Kazimierzu? Wybierz się z Eko Taxi na Wawel i poznaj historię miasta poprzez jego imponujące zabytki Wawel stanowi jedno z najchętniej odwiedzanych miejsc w Krakowie, przyciągając zwiedzających wspaniałymi zabytkami i fascynującymi legendami. Każda pora jest odpowiednia, żeby wybrać się na spacer po Wzgórzu Wawelskim. Dobra wiadomość jest taka, że możecie się wybrać w tę część miasta właśnie z nami codziennie i o każdej porze. Proponujemy naszym klientom aż dwa proste i szybkie sposoby zamawiania kursu – przez telefon na centralę lub za pomocą aplikacji na urządzenia mobilne. Gwarantujemy możliwie jak najkrótszy czas oczekiwania na taksówkę, dzięki nowoczesnemu systemowi zarządzania zleceniami. Co warto zwiedzić na Wawelu? Wzgórze Wawelskie na Pogórzu Krakowskim to piękna historyczna dzielnica. Niemal każdy turysta, który odwiedza Kraków, kieruje pierwsze kroki właśnie na Wawel. Na wzgórzu znajdują się dwa zespoły budowlane, które zdecydowanie warto odwiedzić. Zamek Królewski Zamek obronno-rezydencyjny na krakowskim Wawelu ma imponującą powierzchnię aż 7040 m kw. Znajduje się w nim 71 sal wystawowych, zatem na zwiedzanie całości warto przeznaczyć kilka godzin. Zamek Królewski oferuje następujące wystawy stałe: Reprezentacyjne Komnaty Królewskie, Prywatne Apartamenty Królewskie (zwiedzanie tej wystawy odbywa się tylko z przewodnikiem), Skarbiec Koronny i Zbrojownia, Wawel Zaginiony, Sztuka Wschodu. Ponadto na Zamku można zwiedzać trasy sezonowe: Smocza Jama, Baszta Sandomierska, Budowle i ogrody Wawelu (zwiedzanie tej trasy plenerowej odbywa się wyłącznie w towarzystwie przewodnika). Turyści mogą obejrzeć niemal wszystkie ekspozycje indywidualnie. Usługa zwiedzania z przewodnikiem jest wliczona w cenę biletu tych wystaw, których nie można oglądać samodzielnie. Na zwiedzanie Zamku Królewskiego (wszystkich lub wybranych ekspozycji) można się wybrać w dowolny dzień w tygodniu: XI-II w godz. III i X w godz. IV i IX w godz. V i VIII w godz. VI-VII w godz. Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława Katedra na Wawelu jest bardzo ważnym zabytkiem z historycznego punktu widzenia. To właśnie w tej świątyni odbywały się koronacje królów Polski. Ponadto jest miejscem pochówku wielu ważnych dla naszego kraju osobistości: władców, biskupów, członków rodzin królewskich, przywódców politycznych czy wieszczów narodowych. Turyści mogą zwiedzać następujące części bazyliki archikatedralnej św. Stanisława i św. Wacława: Wnętrza Katedry, Groby Królewskie, Dzwon Zygmunta, Muzeum Katedralne. Legenda związana z Wawelem Odwiedzając Wawel, poznacie nie tylko sporą część historii Krakowa, ale także związane z miastem legendy. Pisząc o Zamku Królewskim, wspomnieliśmy o Smoczej Jamie. Jest to udostępniona do zwiedzania jaskinia, ukryta w zachodnim zboczu Wzgórza Wawelskiego. Według legendy, której pierwsza wersja powstała na przełomie XII i XIII w., jaskinię zamieszkiwał niegdyś Smok Wawelski. Stwór terroryzował mieszkańców Krakowa i żaden z dzielnych rycerzy przez dziesiątki lat nie potrafił go pokonać. Dopiero skromny szewczyk Dratewka, który zastawił na smoka zasadzkę, zgładził straszną bestię. Młodzieniec podłożył potworowi do zjedzenia sztuczną owcę wypełnioną materiałami wybuchowymi, które eksplodowały w brzuchu smoka. Stwór czym prędzej wyleciał ze swojej jamy, aby ugasić ogromne pragnienie wodą z Wisły. Pił tak długo, aż w końcu… pękł! Po smoku został dziś już tylko ziejący ogniem pomnik ustawiony przed wejściem do jego jamy. Gdzie znajduje się „drugi Wawel”? Równie pięknym co wawelski zamkiem mogą poszczycić się leżące w okolicach Krakowa Niepołomice. W okazałych wnętrzach zobaczycie wspaniałe dzieła sztuki, w tym obrazy i rzeźby ze zbioru Muzeum Czartoryskich. A jak dostać się do Zamku w Niepołomicach, nazywanym „drugim Wawelem”? Oczywiście z Eko Taxi! Nasi kierowcy doskonale znają nie tylko topografię Krakowa, ale także świetnie odnajdują się w jego okolicach. Wybierając podróż taksówką, zyskujecie komfort i swobodę – nie musicie uzależniać swoich planów od rozkładów jazdy autobusów czy pociągów. Poznaj najważniejsze zabytki Krakowa z listy światowego dziedzictwa UNESCO Wśród najpiękniejszych zabytków znajdują się te wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Na terenie Krakowa można się między nimi z łatwością przemieszczać wygodnym samochodem. Warto skorzystać z usług korporacji, która oferuje swoim klientom korzystne ceny przejazdów o każdej godzinie w ciągu doby. Nasz cennik Turyści i miejscowi pasjonaci zabytków docenią atrakcyjne ceny oferowane przez Eko Taxi. Wystarczy zadzwonić na centralę lub zamówić przejazd przez aplikację mobilną. Ile dokładnie zapłacicie za kurs po Krakowie z Eko Taxi? Oto cennik naszej korporacji: opłata początkowa – 7,00 zł, I taryfa – 1,80 zł/km, II taryfa – 2,00 zł/km, III taryfa – 3,60 zł/km, IV taryfa – 4,00 zł/km, opłata za postój – 28 zł/godz. Zwiedzaj zabytki z listy światowego dziedzictwa UNESCO Na liście światowego dziedzictwa UNESCO znajduje się krakowskie Stare Miasto wraz z Wawelem, Kazimierzem i Stradomiem. Wzgórze Wawelskie szczegółowo omówiliśmy powyżej, bo to popularny cel dla turystów odwiedzających Kraków. Warto jednak zwrócić również uwagę na inne atrakcje doceniane na arenie międzynarodowej. Poniżej kilka naszych propozycji. Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej Powstały w 1781 r. Teatr im. Heleny Modrzejewskiej jest drugą najstarszą tego typu instytucją w Polsce. Dłużej działa tylko Teatr Narodowy w Warszawie założony w 1765 r. przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Obie instytucje od wielu lat utrzymują wysoki poziom działalności artystycznej. Obecnie Stary Teatr w Krakowie posiada w swoim repertuarze zarówno inscenizacje współczesnych tekstów, jak i reinterpretacje światowej klasyki. Ponadto w Starym Teatrze powstają i odbywają się nowoczesne projekty multimedialne, pokazy wideo, spektakle warsztatowe, instalacje artystyczne czy słuchowiska teatralne. Z wizytą do teatru warto się udać nie tylko przy okazji któregoś z wydarzeń repertuarowych – w budynku od 2016 r. znajduje się muzeum interaktywne MICET. Jego działalność skupia się wokół dorobku teatralnego najwybitniejszych twórców z wieków XIX-XXI. Wieża Ratuszowa Licząca aż 70 m wysokości wieża jest pozostałością po dawnym Ratuszu. Najstarsze wzmianki o nim pochodzą z początku XIV w. Późnogotycki budynek znajdował się na Rynku Głównym aż do 1820 r., kiedy go rozebrano, pozostawiając jedynie wieżę. Niegdyś znajdowały się w niej trzy dzwony, a zdobił ją majestatyczny zegar z ozdobnymi figurkami. Dziś do Wieży Ratuszowej turystów przyciąga przede wszystkim taras widokowy, z którego można podziwiać przepiękną panoramę Starego Miasta. Bazylika Mariacka Bazylika Mariacka, czyli kościół archiprezbiterialny Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny znajduje się na Rynku Głównym w Krakowie. Świątynia ta jest jedną z najbardziej znanych w całej Polsce. Kościół budowano na przełomie XIV i XV w. i do dziś stanowi on przykład zapierającej dech w piersiach architektury romańskiej. Również wnętrze bazyliki zachwyca, zwłaszcza Ołtarz Wielki, który jest dziełem Wita Stwosza. Kościół Mariacki (prezbiterium i przednia część nawy bazyliki wraz z kaplicami) jest dostępny dla turystów w dni powszednie w godz. a także w niedziele i święta w godz. Zaplanuj z Eko Taxi Kraków zwiedzanie zabytków na klimatycznym Kazimierzu Kazimierz niegdyś był samodzielnym miastem, a dziś jest jedną z najchętniej odwiedzanych części Krakowa, nie tylko ze względu na liczne zabytki, ale także unikalny klimat. Warto wybrać się na spacer po okolicy, żeby móc odkryć jej malownicze zakątki, gwarne kawiarnie i modne galerie. Kiedy już zmęczycie się chodzeniem, możecie zamówić tani przejazd i bezpiecznie wrócić do hotelu czy mieszkania z Eko Taxi. Historia Kazimierza Początek Kazimierza jako odrębnego miasta datuje się na 1335 r. Przywilej lokacyjny na prawie magdeburskim został nadany przez króla Kazimierza Wielkiego. Miasto nazwane od imienia władcy było odrębną jednostką aż do 1800 r., kiedy to zostało włączone do Krakowa. Warto też wiedzieć, że Kazimierz nie był od początku swojego istnienia miejscem zamieszkania ludności żydowskiej, którą dziś kojarzymy z tym miejscem. W zamyśle miasto Kazimierz miało być partnerem handlowym dla Krakowa i zabezpieczeniem stolicy od strony południowej. Żydzi pojawili się w nim dopiero pod koniec XV w. Wyznawcy religii judaistycznej zostali wtedy wygnani z Krakowa przez króla Jana Olbrachta, wskutek czego utworzyli Miasto Żydowskie we wschodniej części Kazimierza. Do II poł. XIX w. nie mieli wstępu do innych dzielnic Krakowa, zatem to właśnie na Kazimierzu rozwijali swoją kulturę, a pamiątki po ich obecności są tu wyraźnie widoczne do dziś. Co warto zobaczyć na Kazimierzu? Obecnie krakowski Kazimierz słynie przede wszystkim ze wspaniałych świątyń. Warto zwiedzić zarówno te żydowskie, jak i chrześcijańskie. Chętnie odwiedzane przez turystów kazimierskie synagogi to: Stara z XV w., Remuh z 1554 r., Wysoka z 1563 r., Poppera z 1620 r., Kupa z 1643 r., Izaaka z 1644 r., Tempel z 1862 r. Warto również odwiedzić kościoły: Bożego Ciała, św. Trójcy, św. Katarzyny, kościół i klasztor Paulinów na Skałce. Dawny rynek Przy kościele Bożego Ciała znajduje się pl. Wolnica, który stanowi część dawnego rynku Kazimierza – z czasów, gdy był odrębnym miastem. Władze urzędowały wówczas w ratuszu, którego budynek zachował się do dziś. Obecnie jest on siedzibą Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli. W założeniu instytucja ta ma być „narzędziem do odkrywania przeszłości, rozumienia teraźniejszości oraz myślenia o przeszłości”. Miejsce na mapie Kazimierza, które zdecydowanie warto odwiedzić. Mykwa Wielka Mykwa to zbiornik z wodą, której Żydzi używają do rytualnego obmywania. Na Kazimierzu taki budynek pojawił się w 1567 r. i stoi tu do dziś. Łaźnia znajduje się w podziemiach Mykwy Wielkiej, a żeby się do niej dostać należy pokonać ok. 40 stromych, kamiennych stopni. Plac Nowy Do XIX w. pl. Nowy na krakowskim Kazimierzu pełnił ważną rolę dla ludności żydowskiej. Znajdowała się tu niewielka hala targowa, w której robiono zakupy na licznych kramach. Mieściła się tu także jatka, czyli żydowska rzeźnia drobiu. Dziś pl. Nowy słynie głównie z kultowych krakowskich zapiekanek. Miejski plan adaptacji opracowywany jest w ramach projektu Ministerstwa Środowiska pod nazwą „Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców”. Miasto Kraków przystąpiło do projektu na mocy porozumienia zawartego 1 lipca 2015 r. „Plan adaptacji miasta Krakowa do zmian klimatu do roku 2030

widok Krakowa w Kronice Hartmanna Schedla z 1493 roku widok Krakowa z 1617 roku w Civitates Orbis Terrarum i Historia Najstarsze umocnienia obronne w postaci drewnianej palisady zbudowano być może u schyłku IX wieku wokół osady Okół, usytuowanej u podnóża Wawelu. Na przełomie X i XI stulecia zostały one rozbudowane o masywny drewniano – ziemny wał, wzmocniony od północy fosą. Fortyfikacje te w ciągu dwóch następnych stuleci były co najmniej kilkukrotnie naprawiane i odbudowywane. Na północ od nich znajdowały się wczesnośredniowieczne osady przygrodowe o charakterze produkcyjnym i służebnym, pozbawione jednak stałych obwarowań. Usytuowano tam jedynie w XI wieku kościoły św. Wojciecha i św. Jana, a nieco później Wszystkich Świętych i św. Krzyża, mogące w ostateczności jako budowle murowane stanowić punkty oporu. Dodatkowo w pierwszej połowie XIII wieku zbudowane zostały klasztory dominikanów i franciszkanów. W trakcie najazdu tatarskiego z 1241 roku osady te prawdopodobnie zostały zniszczone, a na ich miejscu w 1257 roku książę Bolesław Wstydliwy lokował miasto. Pierwsze potwierdzone źródłowo informacje dotyczące murowanych obwarowań Krakowa pojawiają się dopiero w przywileju wystawionym w 1285 roku przez księcia Leszka Czarnego w którym zezwala on mieszczanom na budowę murów. Miała to być nagroda za wierność miasta w konflikcie z Konradem Mazowieckim. Już w 1287 i 1288 roku obroniło się ono przed najazdami Tatarów, zapewne jeszcze umocnieniami drewniano-ziemnymi. Szybki rozwój fortyfikacji poświadczony został od początku XIV wieku, mur otaczał wtedy miasto od północy, wschodu i zachodu, a od południa płynęła jedna z odnóg Wisły, zmieniona w tym czasie na fosę. Zachowane księgi miejskie Krakowa wspominały mury miejskie od 1300 roku. W 1307 odnotowały bramę Floriańską, w 1310 roku wymieniają bramę Wiślną, w 1311 roku bramę Sławkowską, a w 1313 roku bramę Szewską. W 1312 roku król Władysław Łokietek wzniósł bramę Mikołajską i przylegający do niej niewielki zamek, tzw. Gródek. Druga faza budowy, w wyniku której miasto otrzymało pełny, zamknięty pierścień murowanych obwarowań, związana być może była z inicjatywą Kazimierza Wielkiego. Przed połową XIV wieku nastąpiło połączenie murów obronnych miasta z obwarowaniami zamku królewskiego. Nastąpiło to stosunkowo późno, gdyż w 1306 roku Władysław Łokietek zobowiązał się przed mieszczanami nie łączyć dawnego podgrodzia Okół z zamkiem. Ustalenia te anulowano parę lat później po buncie wójta Alberta z 1311 roku. O sile fortyfikacji krakowskich w XIV wieku świadczy fakt odparcia szturmu Jana Luksemburczyka w 1345 roku. Prace były kontynuowane w następnych latach oraz przez cały wiek XV. Prowadzono je z wyjątkowym rozmachem i objęły wszystkie elementy fortyfikacji, tj. mur, baszty, bramy i fosy. plan obwarowań Krakowa z przełomu XIII/XIV wieku wg plan obwarowań Krakowa z przełomu XIV/XV wieku wg W pierwszej ćwierci XV wieku zaczęło się stopniowe wznoszenie drugiego, zewnętrznego muru. Prace te rozpoczęto prawdopodobnie od najbardziej zagrożonej strony północnej. Ostatecznie drugi mur otoczył całe miasto, z wyjątkiem strony południowo-zachodniej, bronionej bagnami zwanymi Żabikruk. W tymże stuleciu uwieńczeniem robót była budowa w 1498 roku barbakanu przed bramą Floriańską, wraz z przebudową szeregu baszt datowaną na ten sam okres. W XVI-XVII wieku kontynuowano reperację i modernizację murów, zamknięto południowo-zachodni odcinek muru zewnętrznego. Istniejące obiekty obronne przystosowywano też do działań artyleryjskich. Zbudowano przyległe do murów arsenały: miejski, między basztami Ciesielską a Stolarską w 1565 roku i królewski przy bramie Grodzkiej, zakończony za czasów Władysława IV w 1643 roku. Do czasu wojny szwedzkiej w 1655 roku Kraków miał dobrze utrzymane fortyfikacje, jednak stopniowo zaczęto dobudowywać do murów obronnych różne budynki. W końcu XVII i przez cały XVIII wiek trwała jednocześnie reperacja murów oraz ich postępująca dewastacja. Ostatni szturm miasto odparło w 1768 roku, gdy Rosjanie atakowali bramę Floriańską. W 1804 roku ukazał się austriacki dekret cesarski o rozbiórce krakowskich murów obronnych. Ostatni, północny odcinek uratował Feliks Radwański w 1817 roku. Przechodził on w XIX wieku wiele zabiegów remontowych i konserwatorskich. Roboty konserwatorskie prowadzone w latach powojennych doprowadziły do usunięcia naleciałości neogotyckich i odtworzenia stanu pierwotnego ocalałych obwarowań. rekonstrukcja Krakowa z okresu późnego średniowiecza od strony płd-wsch rekonstrukcja Krakowa z okresu późnego średniowiecza od strony płn-wsch rekonstrukcja Krakowa z okresu późnego średniowiecza od strony płn-zach Architektura Obwód miejskich murów obronnych Krakowa zakreślał pierwotnie kształt nieregularnego czworoboku o zaokrąglonych narożnikach. Po przedłużeniu obwarowań w XIV wieku ich linia wyciągnęła się bardziej na południe, nadając miastu kształt gruszkowaty, południowym końcem opierając się o zamek wawelski. Powierzchnia miasta w murach wynosiła pierwotnie 50,5 ha, a po powiększeniu miasta 58,5 ha. Długość linii obwarowań odpowiednio 2700 i 3400 metrów. Od strony miasta mury obiegała uliczka podmurna, ułatwiająca komunikację obrońcom w chwilach zagrożenia i możliwość dostępu do każdego fragmentu obwarowań. W ich bezpośrednim sąsiedztwie, podobnie jak w innych miastach średniowiecznych, leżało wiele zespołów sakralnych. Szczególne jednak znaczenie przypadło wieży kościoła Mariackiego, która nie należała do Kościoła, a do miasta, które trzymało tam stałą wartę. Mur obronny w Krakowie miał znaczne rozmiary, stanowił masywną konstrukcję kamienną z chodnikiem obrońców i blankowanym krenelażem ze strzelnicami. Jego grubość wynosiła 2,2-2,7 metra, a pierwotna wysokość 9,5 metra. Wejścia na chodnik obrońców, położony na wysokości około 7,5 metra, prowadziły kamiennymi schodami sytuowanymi blisko bram. Stosunkowo znaczna szerokość chodnika murowanego nie wymagała poszerzenia drewnianym pomostem. W XV wieku dokonano przebudowy górnych partii muru, polegającej na nadbudowie krenelażu cegłą, likwidacji blank i wykonaniu nowych otworów strzelniczych w miejscach dawnych prześwitów. Chodnik obrońców został przykryty wówczas daszkiem. rekonstrukcja miasta z połowy XVII wieku, Cracovia 3d: I-brama Poboczna, II-brama Wiślna z wieżą Ślusarzy, III-furta św Anny z wieżą Rusznikarzy, IV-brama Sławkowska z wieżą Krawców, V-brama Floriańska z wieżą Kuśnierzy, VI-brama Mikołajska z wieżą Rzeźników, VII-brama Nowa z wieżą Piekarzy, VIII-brama Grodzka z wieżą Złotników, baszty: 1-Murarzy, 2-Rymarzy, 3-Prochowa I, 4-Iglarzy, 5-Malarzy, 6-Prasolów, 7-Cyrulików, 8-Miechowników, 9-Kaletników, 10-Blacharzy, 11-Nożowników, 12-Czerwonych Garbarzy, 13-Garncarzy, 14-Kołodziei, 15-Paśników, 16-Łaziebników, 17-Katowska I, 17a-rymus, 18-Katowska II, 19,20-Szewców, 21-Mieczników, 22-Cieśli, 23-Stolarzy, 23a-arsenał miejski, 24-Pasamoniaków, 25,26-Karczmarzy, 27-Prochowa II, 28-Grzebieniarzy, 29-Przekupniów, 30-Barchaników, 31-Czapników, 32-Kurdybaników, 33-Kupiecka, 34-Kowali, 35-Siodlarzy, 36-Pierścieniarzy, 37-Bednarzy, 38-Złotników, 39-41-basteje zewnętrznego obwodu Mur wzmacniały baszty rozstawione co 40—60 metrów. Były zapewne wznoszone razem z murem głównym. Świadczy o tym ich regularny rozstaw oraz jednakowy kształt i wspólna z murem obronnym technika budowy dolnych, najwcześniejszych części. Baszty kwadratowe w planie pochodzą z najwcześniejszej fazy budowy obwarowań krakowskich. Po pierwszej fazie budowy było ich prawdopodobnie około 42, a po zamknięciu pierwszej linii fortyfikacji w końcu XIV wieku, osiągnięto imponującą liczbą około 50 baszt muru wewnętrznego. Miały one plan prostokąta zbliżonego do kwadratu i wysuniętego na zewnątrz muru. Wymiary zewnętrzne wahały się w granicach 7,2—8,6 metrów, grubości ścian wynosiła 2,3—3,2 metra. Początkowo były zapewne otwarte do wnętrza miasta i wyższe od muru o jedną kondygnację, mierząc 13—14 metrów. Wnętrze było podzielone drewnianymi stropami na cztery kondygnacje. Radykalna przebudowa, której główne nasilenie przypadło na XV wiek, prowadzona była zależnie od stanu technicznego i koncepcji architektonicznej. Pozostawiano mniejszą lub większą partię pierwotnej części, nadbudowując ją nową ceglaną. Wewnętrzna, otwarta strona obiektu była z reguły przesklepiana na pewnej wysokości łękiem, który podtrzymywał tylną ścianę nowej części baszty. Formy zmodernizowanych baszt były różne i świadczą o różnym czasie dokonania przebudowy, tak jak jednakowe części dolne o wspólnym okresie budowy. Najdalej idącym zmianom uległy baszty odcinka północnego, leżącego od strony największego zagrożenia. Baszty krakowskie określane były według nazw cechów sprawujących opiekę nad poszczególnymi obiektami. rekonstrukcja bramy Floriańskiej z początku XIV wieku wg i rekonstrukcja bramy Floriańskiej na początku XV wieku wg i Kraków miał początkowo sześć bram: Rzeźniczą od wschodu, Floriańską i Sławkowską od północy, Szewską od zachodu, Wiślną od południowego zachodu i Grodzką od południa. Ważniejsze bramy, czyli Floriańska, Sławkowska i Grodzka leżały na głównym kierunku przelotowym północ – południe. Należały do jednego typu złożonego z dwóch członów: niskiej przejazdowej wieży bramnej i przedbramia. Wieże miały plan zbliżony do kwadratu o wymiarach boków rzędu 8—9 metrów. Czterometrowej szerokości ostrołuczne otwory przejazdowe były zamykane od strony zewnętrznej przez brony prowadzone w ciosowych prowadnicach, a zapewne i przez wrota. Wieże bramne były początkowo bardzo niskie, zwieńczone blankami lub dachami, albo nadbudowane drewnianymi konstrukcjami. Rozbudowy wzwyż, lub zamiany drewnianych górnych partii wież na kamienne, następowały dość szybko. Środkowa partia wieży Floriańskiej, która sięgnęła prawie dwudziestu metrów wysokości, ma zbliżoną do partii dolnej strukturę i powstała w związku z tym zapewne przed końcem XIV wieku. Wjazd do bram zamykały drewniane lub metalowe brony, które opuszczano na prowadnicach wyciosanych w kamieniu, a także drewniane, okute żelazem wrota, które poruszane były na żelaznych czopach osadzonych w fundamencie wieży. Podnoszenie i opuszczanie brony umożliwiały liny, łańcuchy i kołowroty, obsługiwane z pomieszczeń nad przejazdami. Przedbramia należały w Krakowie do pierwotnej koncepcji, gdyż szczątki szyi bramy Floriańskiej powiązane są z wieżą bramną. Ich szerokości równały się szerokości wież i wysunięte były w przód na 9—10 metrów. Boczne ich ściany zwieńczone były zapewne krenelażami. W czołowych ścianach przedbram mieściły się ostrołuczne bramy przednie, zamykane mostami zwodzonymi podnoszonymi na łańcuchach. W szyjach znajdowały się furty, które umożliwiały dostęp na teren przedpola między murem obronnym, a krawędziom fosy. Przedmurze to zapewne zabezpieczał drewniany częstokół, usytuowany wzdłuż krawędzi fosy, z czasem zastąpiony niewysokim murkiem. Pierwszą zmianą w układzie bram Krakowa było włączenie w obrębie Gródka w 1312 roku bramy Rzeźniczej, w zamian za co Władysław Łokietek zbudował w odległości około 50 metrów na północ od niej bramę Mikołajską, być może w miejscu baszty. Uzyskała ona formę podobną do wcześniejszych bram miejskich. Ostateczny rozkład bram miejskich uzyskał Kraków w XIV wieku, po przedłużeniu murów na południe. Przy zamku wawelskim powstała nowa brama Grodzka, a dla obsłużenia bardzo teraz wydłużonej wschodniej strony miasta brama Nowa. Brama Grodzka powstała być może przed 1345 rokiem, a Nowa najpóźniej w 1395 roku. Pierwsza z nich otrzymała typową formę wieży bramnej, a następnie przedbramie zbudowane w 1403 roku. Miało ono 30—40 metrów długości i ta mocno wydłużona ku przodowi forma różniła je od pierwszych miejskich przedbrami. Brama Nowa została dostawiona do boku istniejącej baszty Piekarzy, w związku z tym nigdy nie zyskała dużej wysokości. Ostatnim wylotem z miasta była brama Poboczna. Służyła ona raczej celom dworskim niż miejskim, bezpośrednio bowiem za nią znajdowały się stajnie zamkowe. rekonstrukcja bramy Szewskiej i furty św Anny z XVII wieku, Cracovia 3d rekonstrukcja bramy Szewskiej z XVII wieku, Cracovia 3d rekonstrukcja bramy Wiślnej z XVII wieku, Cracovia 3d W XV wieku i później trwała rozbudowa bram, prowadzona kierunku nadbudowy wież bramnych i rozbudowy obrony przedniej. Piętnastowieczne ceglane zwieńczenia z machikułami otrzymały bramy Floriańska, Mikołajska i Wiślna, w czasach nowożytnych zaś wysoką nadbudowę uzyskała brama Szewska. Najznakomitszym obiektem stał się zbudowany w 1498-1499 roku barbakan przed bramą Floriańską, umieszczony na zakończeniu przedłużonej szyi bramnej. Bramy Sławkowska, Szewska i Mikołajska dopiero w XVII wieku otrzymały bastiony przedbramne, reprezentujące już nowożytny system fortyfikacji. Jeszcze przed 1401 rokiem przed przedbramiem bramy Floriańskiej wzniesiono kamienny most ponad główną fosą. Do 1422 roku dodano kolejny odcinek przedbramia o wysokości 8-10 metrów, wzmocniony od zewnątrz kilkoma przyporami i poprowadzony do wewnętrznej krawędzi nowej, zewnętrznej fosy (25-30 metrów szerokości, 5-6 metrów głębokości), nad którą przerzucono drewniany most zwodzony. Przedłużona szyja bramna została zakończona nową wieżą bramną, niższą niż pierwotna wieża bramy Floriańskiej, z przejazdem o szerokości około 3,2 metra. Wzdłuż krawędzi starej fosy poprowadzono dwie linie niewysokich murów, osłaniających przedpole właściwego muru obronnego i stanowiących obronę wewnętrznej fosy. W sąsiedztwie przedbramia stoki fosy zostały utwardzone drobnym tłuczniem i kamieniami wapiennymi, co miało uchronić je przed erozją. Po zewnętrznej stronie drugiej fosy utworzono ufortyfikowany przyczółek, prawdopodobnie w formie półkolistej palisady lub częstokołu. Nowa część przedbramia została rozszerzona do około 9 metrów i dzięki temu miała umożliwić płynniejszy ruch do miasta, który mógł się odbywać w obie strony równocześnie. Podobna rozbudowa prawdopodobnie nastąpiła wówczas także przy innym bramach miejskich Krakowa. plan bramy Floriańskiej z przedbramiem, fosą i przyczółkiem mostowym z początku XIV wieku plan bramy Floriańskiej z rozbudowanym przedbramiem po 1422 roku plan zespołu bramy Floriańskiej z barbakanem po 1499 roku Budowę barbakanu rozpoczęto od dostawienia do istniejącego przedbramia trzeciego z kolei odcinka szyi. Usytuowano go na miejscu wcześniejszej fosy i mostu. Na zewnętrznych stokach fosy oraz w rejonie przyczółka mostu i wałów ziemnych osadzono potężną półkolistą basteję, której naroża połączono skośnymi ścianami z murem nowej szyi. Miały one nierówne długości: od 5,9 metrów na zachodzie do 9,6 metrów na wschodzie. Rzut barbakanu tworzył wycinek koła o wewnętrznej średnicy 24,4 metrów, a zewnętrznej przekraczającej 30 metrów. Grubość murów była dość znacznie zróżnicowana, w dolnych partiach wynosiła 3-3,6 metra, natomiast wyżej zmniejszała się do 2-2,5 metra, a miejscami nawet 1,5 metra. Dolne partie ścian barbakanu (do 2,5 metra wysokości, czyli prawdopodobnie do maksymalnego spiętrzenia wód w fosie) wykonano ze starannie obrobionych i dopasowanych do siebie ciosów piaskowca. Wyższe partie wymurowano z dobrze wypalonej cegły w układzie polskim. Z piaskowca i wapienia wykonano także elementy detali architektonicznych: węgary bram, strzelnice itp. Rondel barbakanu posiadał 4 kondygnacje strzelnic rozmieszczonych naprzemiennie (w szachownicę). Dolne dostosowane były do cięższej broni, górne do ręcznej broni palnej, choć nie było miejsca na działa artylerii. Brama zewnętrzna zwrócona była pod kątem w stronę Kleparza i poprzedzona bardzo długim drewnianym mostem ponad fosą, który na 7-metrowym odcinku najbliżej wjazdu był zwodzony. Jego konstrukcję oparto na 3 lub 4 kamienno – ceglanych filarach. Kolejny most o długości 18 metrów znajdował się wewnątrz szyi barbakanu. Zbudowano go na legarach osadzonych w bocznych ścianach szyi. Jego nawierzchnia, prawdopodobnie wykonana z dębowych desek, wznosiła się ponad 6 metrów powyżej dna fosy i prostokątnej komory zapadni mostu, usytuowanej na styku szyi barbakanu z dawnym przedbramiem. Południowa partia mostu była podnoszona i umożliwiała w razie niebezpieczeństwa dodatkowe zamykanie przejazdu w kierunku bramy Floriańskiej. Kontakt obrońców barbakanu z miastem był jednak wówczas nadal możliwy dzięki chodnikom ukrytym w grubości murów szyi. Poniżej szyi przepusty o wysokości 3,1 metra regulowały przepływ wody w dwóch równoległych kanałach o szerokości 2,2 metra. Umieszczone tam śluzy umożliwiały kierowanie wody do fosy w czole barbakanu. Za pośrednictwem prowadnic możliwe było podnoszenie i opuszczanie drewnianych zasuw, które opierały się na osadzonych w dnie wspornikach. Barbakan otoczony był półkolistą fosą o szerokości 26 metrów i głębokości około 6 metrów. Od strony zewnętrznej zamykał ją półkolisty mur oporowy o wysokości 7 metrów oraz przylegający do niego od strony zewnętrznej suchy rów o szerokości 3-4 metrów i głębokości około 3 metrów. Utrudniały one dostęp już do samej fosy barbakanu. Z kolei półkolistą fosę czołową oddzielały od wewnętrznej fosy barbakanu (czyli od kanału płynącego pod jego szyją) poprzeczne mury tworzące tzw. grodzie. Dostęp do nich możliwy był przez małe ostrołukowe furty, które prowadziły z chodnika obrońców w najwyższej kondygnacji budowli. Z murów grodzi można było obsługiwać urządzenia śluzy, regulujące przepływ wody pomiędzy kanałem a fosą, a także bronić samej fosy. rekonstrukcja barbakanu i bramy Floriańskiej z XVII wieku, Cracovia 3d rekonstrukcja barbakanu i bramy Floriańskiej z XVII wieku, Cracovia 3d Pas obrony zewnętrznej stanowiła palisada umieszczona w odległości 8,5—11,5 metrów od muru, od XV wieku zamieniana stopniowo na mur zewnętrzny. Za palisadą znajdowała się fosa. Jej szerokość wynosiła 6—8 metrów. Była ona zapewne od początku nawodniona w wyniku dużych robót wodnych, jakie wykonywano w Krakowie już w XIII wieku. Fosy zasilane były systemem śluz i jazów z ramion Rudawy, okrążającej miasto dwoma sztucznymi ramionami. Początkowo fosy obejmowały tylko północną, wschodnią i zachodnią stronę miasta, podczas gdy od południowego wschodu i południowego zachodu miasto broniły bagna, będące pozostałością dawnych zakoli Wisły. W 1402 roku nastąpiło przedłużenie fosy w części południowo-wschodniej. Znaczne roboty wodne i udoskonalenia towarzyszyły budowie barbakanu. Ostatnim, zewnętrznym pasem obronnym był wał. W XIV wieku miał on stosunkowo skromne rozmiary, ale wraz z rozwojem artylerii był rozbudowywany. Rozbudowa wałów miejskich rozpoczęła się na przełomie XV i XVI wieku, a główne nasilenie osiągnęła w XVI i XVII stuleciu. W północno – zachodnim narożniku miasta, między drugim, zewnętrznym pierścieniem murów miejskich a fosą, od końca XIV wieku usytuowany był rumus, czyli główny budynek wodociągu, wzniesiony nad sztucznym korytem Rudawy. W jego wnętrzu znajdował się zbiornik wody, napełniany czerpakami za pomocą koła wodnego i systemu przekładni, umieszczony na tyle wysoko, by woda pod ciśnieniem mogła spływać i napełniać fosy miejskie położone na wyższym terenie po stronie północnej. Rumus napełniał również drewniane rury o średnicy wewnętrznej około 10 cm (zewnętrzna 25-35 cm), którymi woda dostawała się do zbiorników w mieście (tzw. rząpi), a nawet do niektórych domów. Rury układano wzdłuż ulic, zwykle na głębokości około 1,7 metra i łączono co 2 metry za pomocą metalowych okuć. Co więcej wewnątrz skrzyni wodnej znajdowała się warstwa piasku, która pełniła rolę filtra zatrzymującego drobne zanieczyszczenia. rekonstrukcja budynku rumusu w płn-zach części obwarowań plan elementów obwarowań krakowskich: 1-elewacja i przekrój muru miejskiego, 2-baszta Pasamoniaków, 3-brama Floriańska, 4-brama Rzeźnicza, 5-brama Wiślna Stan obecny W pełni zachowanym fragmentem murów obronnych Krakowa jest tzw. odcinek floriański składający się z bramy Floriańskiej i trzech baszt: Ciesielskiej, Stolarskiej, Pasamoników, oraz łączącego je muru o długości przeszło 170 metrów. Cennym elementem jest gotycki barbakan, dziś jeden z symboli Krakowa. Poza tym zachowała się przebudowana brama Rzeźnicza na Gródku oraz znaczne partie wewnętrznego muru obronnego na tyłach klasztoru bernardynek w południowo – wschodniej części obwodu. Obecnie barbakan i mury floriańskie są siedzibą Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, czynnego w sezonie od kwietnia do października, od poniedziałku do niedzieli w godzinach baszta Pasamoniaków, fot. baszta Pasamoniaków od strony Starego Miasta, fot. baszta Stolarska, fot. baszta Stolarska od strony starego miasta, fot. baszta Cieśli, fot. mur miejski w okolicy bramy Floriańskiej, fot. mur miejski, widok na ganek strażniczy, fot. brama Rzeźnicza, fot. brama Floriańska od strony dawnej szyi bramnej, fot. brama Floriańska od strony zachodniej, fot. brama Floriańska od strony Starego Miasta, fot. brama Floriańska od strony Starego Miasta, fot. barbakan od strony niezachowanej szyi z XV wieku, fot. barbakan od strony wschodniej, fot. barbakan od strony wjazdu, fot. szyja barbakanu od strony zachodniej, widoczne przepusty wodne pod szyją, fot. dziedziniec barbakanu, widok w kierunku szyi, fot. dziedziniec barbakanu, fot. dziedziniec barbakanu krakowskiego, fot. wnętrze chodnika obronnego w barbakanie, fot. pokaż bramę Floriańską na mapie pokaż bramę Rzeźniczą na mapie powrót do indeksu alfabetycznego bibliografia: Firlet E., Opaliński P., Cracovia 3d, Via Regia – Kraków na szlaku handlowym w XIII-XVII wieku, Kraków 2011. Marek M., Cracovia 3d. Rekonstrukcje cyfrowe historycznej zabudowy Krakowa, Kraków 2013. Mury floriańskie i Barbakan, red. Piwowarski S., Kraków 1999. Widawski J., Miejskie mury obronne w państwie polskim do początku XV wieku, Warszawa 1973.

ApcDm9F. 341 56 295 241 380 232 330 437 69

plan miasta krakowa z zabytkami